Fragmente fatesh të njërit prej sekseve
Ç’të mirë vallë mund të sjellë një kujtesë e çjerrë në një qytet vibrant, dhe ç’të mirë mund të sjellë një kujtesë e brishtë në një qytet të skamur?
Ç’të mirë? Me ç’të drejtë shtroj një pyetje të tillë dhe gropos bashkë me të mijëra shpresa. Kush jam unë? Oh, një vajzë me një kujtesë të zakonshme, në një qytet të zakonshëm, e grykur për të parë ekstremet dhe për të dhënë një mendim. Por, a nuk është gjithmonë detyra e njerëzve të zakonshëm të përcaktojnë parametrat e kornizave dhe pa kaplluar nata të hedhin errësirë mbi atë pak ditë të mbetur?
Le të jap gjykimin e njerëzve të zakonshëm, e të hedh dritë a jo në ato figura të braktisura, të historisë së thjeshtë njerëzore, që mësuan si të braktisin, të braktisen e të arratisen.
Seksi i dytë me kujtesën e thellë, granit në muret e shpirtit, që kur qyteti i bie me gurë ajo bie.
Seksi i dytë me kujtesën e thellë, granit në muret e shpirtit, që kur qyteti i bie me gurë, ngrihet dhe i bie me të njëjtin gur, por një gur që humbet peshën në anën e kundërt. Ç’tragjedi!
Dhe seksit të dytë me kujtesën e thellë, granit në muret e shpirtit, që kur qyteti i bie me gurë, vrapon ashtu me atë fuqi që të lë një plagë e të fundos duke lënë pas me mijëra pyetje. Ç’dramë!
Por jo, ne të zakonshmet jemi të thjeshta, me një kujtesë të zakonshme dhe qyteti s’ka pse na bie me gurë, prandaj përpëlitemi në ato privilegje dhe marrim edhe ne një gur, e në heshtje e hedhim në të njëjtin vend. Ç’murtajë!
Nëse troket për t’i rënë një dere, kush të siguron se ajo do të hapet, dhe ti përsëri merr guximin e troket me arsyet si një mori andrallash a ëndrrash.
Ekzistenca në nevojë është baltë, që i hedh kujtesës në atë varg fatesh, që bëjnë historinë e një kombi, përpëlitet në nevojë femra, një ditë tek i ati dhe vite më vonë tek i shoqi. E qetë, me kujtime të thjeshta, dhe për çudi kujtime të njëjta me shoqet e saj, kujtimet e fëmijëve, ato gatime me mburrje në diskutimet e ditës me shoqet e saj, e lumtur në atë kuti kukulle do të thoshte Ibsen, ç’kujtim më ka mbetur nga ai libër. Kjo grua është nëna jote, motra jote, shoqja në derën ngjitur, e dashura, por ajo mund të jem dhe unë. Ashtu e thjeshtë, me ato kujtime që botës i duken kaq sipërfaqësore, por që në ditën e gruas i thur lavde. Dale t’i kujtoj ato fragmente kaq solemne:
Nëna nuk del kurrë në pension,
Ajo punon për mua,
Për shtëpinë,
Ajo punon për të gjithë,
Ajo nuk lodhet kurrë.
Shumë e vërtetë, madje kush jam unë të them që kjo nuk ma zbuti zemrën si balsam, nëse do ta thosha, oh, ç’mëkat, ç’kafshë mosmirënjohëse do të isha tek hidhja baltë në seksin tim. E mban mend atë vajzën, që iku fshehurazi nga shtëpia, po atë të dhunuarën. Ç’vajtim! Po atë të përdhunuarën në shkallët e pallatit, oh, ç’turp! Por ti nuk e mban mend, apo jo, por me siguri atë që banon në shtëpinë përballë që është një amvisë e shkëlqyer e shekullit XXI, atë siluetë të perfeksionit mashkullor, atë e mban mend. Ç’trimëri është të jesh mashkull në këto kohë!
Por ajo është e njëjta grua, me atë kujtesë në zemër lundron në atë qytet që e do si nënë, si motër e si nënën e fëmijëve, por që nuk e pa kurrë si grua dhe kur ajo vendos të thithë ajrin e ekzistencës së saj si grua, bota zhgënjehet dhe e copëton. E ajo bie, e derdhet e heshtur ashtu siç u ngrit, ashtu si ngriti zërin e heshtur dhe ra.
E kush janë barbarët, ajo. E kush është mishërimi i dashurisë, ata, fundja ata e deshën ashtu.
Në të njëjtin ambient ku buka me djathë e vaj nuk është një simbol i veçantë, por një preferencë, vjen ajo e hekurt, në një qytet që i fali çdo gjë, bukurinë, rininë, dashurinë, ç’mund të kujtojë ajo nga ato zemra epshore që nuk qëndrojnë kurrë ulur. Ashtu vjen ajo me ato dashuri, që sollën skamje në zemra, e rënde e hekurt, që deshi dhe u desh. “Vajza me një opinion.” Ç’trajta mund t’i japësh barbarizmit ose dashurisë mbi të, ajo qëndron mbi çdo gjë, me një opinion të hekurt i jep zë kujtesës së saj dhe qyteti e shikon, e do, por sa larg duhet të ngjitet për të provuar një grimcë të konfuzionit të saj. E plotfuqishmja, ajo e di se ç’ka parë në atë ambient, e di se kur ti godet, ti mbetesh i shkuar. Por çfarë di ajo vajzë, një rebele e këtyre viteve. E kujt i duhet një zë, për sa kohë ti lundron në lumturi personale, ç’nevojë ke të merresh me fatkeqësinë e tjetrit. Nëse do të vëzhgoje imtas, më lër të ndaj me ty këtë fakt, se të gjithë rebelët vijnë nga gremina të drobitura, nga fatkeqësi, fundja kush do ta ngrinte zërin për tufën kur vet është i lumtur. Askush. Pra, ajo nuk jam unë. E nëse qyteti i bie me gurë, ajo ngrihet dhe i kthehet me të njëjtin mjet.
Por unë nuk shoh gurë, ata janë gurët e hedhur asaj. Ah, moj frikacake e skutave të shekullit XXI, ti që jeton në cepat e mirëqenies, po si mund të kesh zë ti, kur shqisat i ke mbytur. Ah, por ti s’ke nevojë për shqisa, ty të duhen veç ato të prekjes dhe shijes. Me pak fjalë lëkura dhe gjuha. Të falim, po ku mbeti ajo dëshmore që ngriti dorë mbi qytetin?…
Kujtesa e saj është e fortë, plumb mbi shpirtin e trupin, por ajo ecën ende dhe kjo mjafton.
Në kuadrat e matanë shtigjeve shoh dyert e emigrimit, thonë se emigrimi nuk është më një çështje shpëtimi, por humbjeje. Por kush nis një rrugë të panjohur pa ditur se ëndrrat i ka të shtypura, si mund t’i thuash mos ikë, një dëshmitari vuajtjeje, si mund t’i thuash braktise shpresën dhe mblidh të thyerat e ngjiti. Kush troket në atë derë të huaj për t’u dorëzuar e për të marrë përsipër një ndërgjegje të rënduar, një kujtesë të ankthshme dhe një zemër plot dashuri, sepse nuk ka dashuri më të madhe për atdheun se ajo kur largohesh.
Aty është ajo që u largua, ajo është nga të gjitha anët, ajo është çdo gjë dhe largohet për çdo gjë. Ajo është trimëresha e re e shekullit XXI, ajo që rrëmbeu rreckat, ajo që erdhi nga qyteti, fshati a mali, ajo që deshi dhe u desh, e virgjëra dhe e përdala, ajo.
Ajo iku drejt të ardhmes më të mirë. Ajo iku për të gjithë ne, në dyert e botës. Ç’trishtim a gëzim… Ajo mori me vete gjithë qytetin e në supe na mban ne të gjithëve. Ç’delegate kombi…
Në heshtje e përgëzojmë për guximin, në ngjirje e urrejmë për dezertimin. Ajo mori me vete shpresat, ëndrrat, e la pas dashuritë, e mëngjeset e pranverës. Por ajo nuk është të gjithë ne, ajo është e pakët, ajo është mjegulla që të zë sytë, e largohet dhe ti i hap sytë për të parë se çdo gjë është e njëjtë, por ajo nuk është më, dhe ti dyshon nëse e doje dhe se me të po ëndërroje se si do ishte çdo gjë pas mjegullës, apo e urren për atë mjegullti që solli.
Unë mbetem pas në zakonshmërinë time, në një qytet të thjeshtë me një kujtesë të qetë, unë jam ajo e verdiktit, që godas e hesht me shumicën, sepse unë nuk jam më shumë se e zakonshmja. E ç’është më e frikshme është se nga kujtesa të çjerra lindin vendime të guximshme, e nga kujtesa të brishta merr frymë e zakonshmja.
Unë sot shkrova, ashtu si shkrova dje, ashtu si do shkruaj nesër, sepse në fund të fundit është natyra jonë prej mishi e gjaku të përsërisim të njëjtat gjëra, duke pritur rezultate të ndryshme, është natyra jonë të jemi të zakonshmit me opinione të hekurta, e rebelët me opinione malinje, e të heshturit që vallëzojnë në përplasjen e trishtë të fateve njerëzore, si janë këto pritshmëritë e mia, si atëherë kur doja memecet të shikonin e të verbrit të flisnin, por tek fola pashë vetëm të shurdhrit të mos dëgjonin.
Fundi i një historie që përsërit vetveten.
Posto një koment